Мундарижа:

• Қовуннинг овқатланиш хусусиятлари
• Ошхонада қовундан фойдаланиш

Биринчи салқин кузги эрталаблар келганда, бу қовун мавсуми ниҳоят келганлигининг белгиси ҳисобланади. Куз — бу сабзавот пишиган, энг юқори озуқа қийматига эга бўлган ва энг мазали бўлган вақтдир. Улар нафақат витаминларга тўла, балки кам калорияли ва осон ҳазм бўлади. Дунёда 45 дан ортиқ турлари мавжуд бўлса-да, катта, оранж рангдаги ва доира шаклидаги турлари, яъни катта қовун ва гигант қовун энг машҳур ва энг кўп етиштириладиган турлардир.

Қовуннинг овқатланиш хусусиятлари

Қовун гўштида оқсил, ёғлар ва углеводлар каби моддалар кам миқдорда бўлиб, витаминлар ва минерал тузлар нисбатан юқори миқдорда мавжуд. 100 г да тахминан 30 ккал бўлган паст энергия қиймати туфайли, у вазн йўқотиш диеталарида қимматли қисм бўлиши мумкин. Қовун шираси диуретик таъсирга эга бўлиб, буйраклар ва қон айланиш тизимининг тўғри фаолиятини қўллаб-қувватлайди. Қовун кўплаб моддаларни ўз ичига олади, жумладан:

• Витаминлар: A, B1, B2, B6, C, E, K,
• Тиамин,
• Рибофлавин,
• Ниацин,
• Бета-каротин,
• Кальций,
• Темир,
• Калий,
• Фосфор,
• Магний.

Қовунни мунтазам истеъмол қилиш бизнинг организмига ижобий таъсир кўрсатади, чунки у қуйидаги таъсирларга эга:

• яраланишга қарши,
• организмнинг табиий иммунитетини кучайтиради,
• терининг ҳолатига ижобий таъсир кўрсатади,
• организмга намлик беради,
• вазн йўқотишни қўллаб-қувватлайди,
• вируслар ва паразитларга қарши курашда ёрдам беради.

Ошхонада қовундан фойдаланиш

Қовун юмшоқ, енгил ширин таъмга эга бўлиб, энг кўп крем-шўрва тайёрлашда ишлатилади, бу шўрва енгил ёки бироз кўпроқ аччиқ бўлиши мумкин, унга зиравор, кокос сут ва карри қўшилади. Шунингдек, уни пишириб, енгил равишда зайтун ёғи билан сиртилган, ўсимликлар ва саримсоқ сепилган ҳолда ҳам истеъмол қиламиз. Қовунни яна кўплаб қизиқарли усулларда истеъмол қилиш мумкин. Қуйида қовун билан тайёрланадиган энг қизиқ рецептлар келтирилган.

• Қовун-лечо

Бу озиқ-овқатли, иситувчи шўрва бўлиб, совуқ куз кунлари учун идеалдир. Тайёрлаш учун албатта қовун, қизил, яшил ва сариқ қалампир, пиёз, колбаса ва помидор пастаси ҳамда туз, мурч, пепперони ва мускат ёғи каби зираворлар керак бўлади. Аввало колбаса ва пиёзни қовуриб олинг, сўнгра қолган, тўғралган сабзавотлар билан бирга қозонга солинг. Таом юмшоқ бўлганча пиширинг, сўнгра севимли зираворларингиз билан таъмланг ва таом тайёр.

• Қовунли пастета

Қовунли пастета нафақат мазали, балки жуда осон тайёрланади. Биз ўзимизга ёққан қўшимчаларни қўшишимиз мумкин. Масалан, нохўт ва сабзи билан ажойиб таъмга эга. Агар хоҳласак, қўзиқорин ёки петрушка ҳам қўшишимиз мумкин. Барча ингридиентларни паст оловда қайнатинг, таъмланг ва янги ўсимликлар қўшинг. Сабзавот юмшоқ бўлгандан сўнг (тахминан 20 дақиқа), уни блендер билан пюре қилиб, пастета қолипига солинг. Пастетани 180 даражага қиздирилган тангда тахминан 45 дақиқа пиширинг. Устини зира ёки қара зира билан сепишингиз мумкин.

• Қовунли қовурма, крафен ва блинчиклар

Қовун ширин таомларда ҳам ишлатилади. Масалан, оқ сыр ва ширин қовун пюреси билан тўлдирилган блинчиклар, уларга зиравор соус қўшилади. Қовун бўлаклари одатда олма қўшиладиган айран ёки кефирдан тайёрланган ширин блинчикларга ҳам қўшилиши мумкин.

• Қовунли қўлдонли кнедликлар

Қўлдонли кнедлик хамири учун 500 г буғдой ун, 250 мл сув ва ярим чай қошиқ туз керак. Тўлдириш учун пиширилган қовун гўшти, қовурилган пиёз, нахўт, босилган саримсоқ ҳамда янги ва тўғралган зираворларингиз, масалан, янги ва тўғралган имбир, куркума, аччиқ қалампир ва бироз долчин керак бўлади. Хамирни ёпиштириб, доира шаклида кесинг (бунга шиша ишлатишингиз мумкин), бир қошиқ тўлдириш солинг ва анъанавий кнедликлар шаклланг.

• Қовун мармелади

Қовун мармелади тайёрлаш учун тахминан 2 кг қовун, 0,5 кг шакар, бир лимон шираси ва апельсин таъмли желе керак. Ювилган, тери олинган ва тўғралган қовунни юмшоқ бўлганча пиширинг, сўнгра пюре қилиб, қозонга солинг, шакар, апельсин желеси ва лимон ширaсини қўшинг. Ҳаммасини паст оловда 25 дақиқа қайнатинг. Тайёр мармеладни шишаларга солинг, ёпинг ва 15 дақиқа пастеризация қилинг.

• Қовунли рисотто ва гъофиллар

Тавада ёғни қиздиринг ва икки катта қўл тўлдирилган гъофилларни қовуринг, унга бироз тимьян қўшинг. Қўзиқоринларни бир тарафга қўйинг ва майда тўғралган пиёзни қовуринг, унга тўғралган қовун (300 г) қўшиб, бир неча дақиқа қовуринг. Сўнг 300 г гуруч қўшинг ва аралаштиринг. Бир стакан иссиқ бульон қўшинг ва гуруч барча суюқликни сўриб олганида яна бир порция қўшинг. Бу жараён бутун бульон тугагунча (тахминан 700 мл) ва гуруч кремли консистенцияга эга бўлганча (тахминан 20 дақиқа) такрорланиши керак. Таомни тўғралган Пармезан билан сепиш ва олдиндан қовурилган гъофиллар билан аралаштириш мумкин.

Пиширилган қовун салат учун ҳам ажойиб ёрдамчи бўлади, масалан, исмалоқ, руккола ва фета сири билан Бальзамик сиркаси билан. Шунингдек, қовундан фри тайёрлашингиз ва кечки овқат учун картошка пюреси ўрнига қовун пюреси хизмат қилишингиз мумкин. Биз шунингдек пиширилган қовун бўлакларини спагеттига қўшишимиз, қовун тортлари ёки қовун маффинлари пиширишимиз мумкин, чунки қовун ширинликлар учун жуда мос ва долчин, имбир, кардамон ёки мускат ёғи каби зираворлар билан ажойиб таъмга эга, шунинг учун қовунли чизкейк, медовик ёки тарт анъанавий тортларга ажойиб альтернатива ҳисобланади.